De geschiedenis

De term ‘beelddenken’ bestaat al tientallen jaren en is afkomstig van de Haagse logopediste Maria J. Krabbe, die in de jaren dertig met de theorie kwam dat er mensen zijn die in beelden denken in plaats van in taal. Haar werk werd enthousiast voortgezet door Nel Ojemann, ontessori-leerkracht, remedial teacher en docente aan de Universiteit van Groningen. Zij ontwikkelde als eerste een onderzoeksmethode waarmee je de beelddenkende leerling kan signaleren: “Het wereldspel”. Daarna zijn ook andere onderzoeksmethoden ontwikkeld.

Door o.a. de organisatie “Beeld en Brein” en “Stichting Kind in beeld”, waarbij Holos is aangesloten, zijn die methoden samengebracht in het zogenaamde Individueel Onderwijskundig Onderzoek.

De kenmerken van een beelddenker

Je kunt echter niet stellen dat een beelddenkend kind alle kenmerken heeft. Beelddenkende kinderen hebben een voorkeur om in beelden te denken maar er zijn vele kinderen die ook een goed gevoel voor taal hebben. Er is echter ook een groep kinderen die dat niet heeft. En zij krijgen vaak lees- en/of spellingsproblemen op school.

• Beelddenkers hebben een voorkeur voor denken in beelden boven denken in taal. Hun visuele vermogen (kijken) is sterker dan hun auditieve vermogen (luisteren)
• Ze ontwikkelen wel eens een eigen, vaak originele woordenschat. (aloge – horloge, stokkontakt – stopcontact). Dit blijft ook op latere leeftijd een belangrijke rol spelen
• Als peuter hebben ze een groot inlevingsvermogen. Heftige driftbuien kunnen voorkomen als het kind uit het spel gehaald wordt. Bouwmaterialen zijn favoriet speelgoed. Verder zien we een doorzettingsvermogen
• Als het kind ouder wordt blijft de taalontwikkeling vaak achter Ze hebben moeite om iets onder woorden te brengen
• Ze spelen graag het clowntje, zijn speels, hebben moeite met ruzies en conflicten. Ze zijn emotioneel erg kwetsbaar. Ze hebben moeite met concentreren.
• Ze hebben een groot gevoel voor humor en kunnen de mooiste fantasieverhalen vertellen
• Het onthouden van letters en de daarbij horende klanken geeft vaak problemen. Automatiseren van tafels en sommen onder de 20 gaat moeizaam. Bij het spellen zien we veel oriëntatiefouten. De letters s-z en f-v worden verwisseld
• Taalregels worden slordig gehanteerd. Beelddenkers vinden de inhoud belangrijk en niet de vorm. Daardoor komen ze slordig over. Toch weten ze heel goed waar de tekst globaal over gaat. Het zijn meer de details waar ze meer moeite mee hebben. Verder letten beelddenkers op overeenkomsten. Dat gaat boven het letten op verschillen. Beelddenkers hebben een grote vrijheidszin en brede belangstelling. Hun geheugen is goed als het gaat om de dingen die ze meegemaakt hebben. Ze zijn sociaal bewogen
• Vaak hebben ze een lager gemiddeld werktempo: dit geeft soms een wat afwezige indruk. Het werktempo is vaak lager vanwege het vertalen van woord naar beeld en vice versa. Het tempo bij handelen is daarentegen vaak wel weer hoog
• Ze hebben moeite om zich aan de regels te houden, waardoor er soms gedragsproblemen ontstaan

De hiermee samenhangende kenmerken van een beelddenker staan hieronder

• Heeft vaak moeite om de juiste woorden te vinden
• Vertelt vaak in een voor weinig mensen direct begrijpbaar verhaal (geen ordening van tijd); het verhaal heeft vaak geen begin en eind
• Kan links moeilijk van rechts onderscheiden
• Kan kinderlijk overkomen; ze zijn vaak wat langer afhankelijk van hun ouders
• Heeft wisselende schoolprestaties
• Ze vertonen op bepaalde momenten hun inzichten en op andere momenten weer niet
• Heeft vaak moeite om zich taken eigen te maken; eerst is nodig dat ze de opdracht echt begrijpen
• Heeft moeite met het opvolgen van instructies
• Kan problemen niet goed stapsgewijs analyseren
• Heeft vaak een fotografisch geheugen
• Heeft een goed ruimtelijk inzicht
• Is vaak heel creatief in het bedenken van oplossingen
• Heeft moeite om hoofd- en bijzaken te onderscheiden
• Heeft vaak een zwak concentratievermogen

Het Individueel Onderwijskundig Onderzoek

Misschien heeft u al heel wat kenmerken herkend in uw kind en is u interesse gewekt maar is er ook bezorgdheid losgekomen.
Holos biedt ouders en leerkrachten de mogelijkheid om kinderen middels een Individueel Onderwijskundig Onderzoek op beelddenken te onderzoeken.
Dit gebeurt door leuke en eenvoudige testen die deel uitmaken van het totale onderzoek. Hiermee kan worden vastgesteld of beelddenken een oorzaak kan zijn van de leer- of gedragsproblemen van het kind.
Bij het vroegtijdig signaleren van beelddenken kan zo nodig snel hulp geboden worden aan, leerkrachten, remedial teachers, ouders en begeleiders, en daarmee aan het kind zelf.

Het gehele onderzoek, inclusief voorbereiding en uitwerking van de resultaten en gesprek met de ouders, neemt ongeveer tien uur in beslag. Het onderzoek met het kind zelf duurt drie tot vier uur. Dit in twee consults binnen twee weken. Het onderzoek wordt doorgaans afgenomen bij kinderen van 8 tot en met 16 jaar. Het kind / de tiener wordt zonder bijzijn van een ouder of begeleider onderzocht.

De kosten voor een individueel onderwijskundig onderzoek zijn: € 550.00.

Het Individueel Onderwijskundig Onderzoek bestaat uit verschillende onderdelen

• Het wereldspel-onderzoek geeft duidelijkheid of uw kind een beelddenker is.
• Bij dit onderzoek komen ook persoonlijkheidskenmerken van het kind naar voren, zoals faalangst en/of gedragsproblemen.
• Het pedagogische en didactische onderzoek geeft inzicht in het leer- en denkniveau van het kind.
• Een geheugenonderzoek geeft de sterke en zwakke leeringangen aan.
• Het onderzoek Fixatie Disparatie laat zien of de ogen goed samenwerken over de middenlijn.

• Technisch leesniveau.
• Begrijpend leesniveau
• Letterkennis
• Woorddictee
• Rekentoets
• Non-verbale intelligentie test
• Leerstijlen onderzoek